Friday, July 24, 2015

>>>ပလူတို ျဂိဳဟ္သိမ္ အေၾကာင္း<<<
ယခုဆိုလွ်င္ နာဆာမွ လႊတ္တင္ခဲ့ေသာ မိုးကုပ္စက္ဝိုင္းသစ္ (New Horizons) အာကာသယာဥ္ဟာ ပလူတိုျဂိဳဟ္ကို ေရာက္ရွိခဲ့ျပီျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကေန႔မွာေတာ့ ပူလူတိုျဂိဳဟ္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေလးေတြကို ေျပာျပေပးခ်င္ပါတယ္။
ပလူတိုျဂိဳဟ္ဟာ ယခင္က ေနအဖြဲ႔အစည္းအတြင္းက ျဂိဳဟ္ၾကီး (၉) လံုးမွာ တစ္ခု အပါအ၀င္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္..။ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္မွာေတာ့ သူ႔ကို ျဂိဳဟ္သိမ္၊ ျဂိဳဟ္ပု (Dwarf Planet)တစ္ခုအျဖစ္ အဆင့္ခ်သတ္မွတ္ခဲ့ျပီး သန္းေပါင္းမ်ားစြာရွိတဲ့ Kuiper Belt ရဲ႔ ေရခဲတံုးမ်ားထဲက တစ္ခုလိုဘဲ သတ္မွတ္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ပလူတိုဟာ ေနမွ ၅.၈ ဘီလီယံ ကီလုိမီတာ (၃.၆ ဘီလီယံ မိုင္) ကြာေ၀းျပီး ေနအဖြဲ႔အစည္းထဲမွာေတာ့ အေအးဆံုးျဂိဳဟ္မ်ားထဲက တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္..။ သူ႔မွာ ျဂိဳဟ္ရံလ (၅) စင္းရွိပါတယ္။
ပလူတိုျဂိဳဟ္ဟာ ေက်ာက္ဆိုင္ေက်ာက္သားမ်ားႏွင့္ ဖြဲ႔စည္းထားျပီး ေရခဲမ်ားနဲ႔ ဓါတ္ေငြ႔မ်ားက ထပ္မံဖံုးအုပ္ထားပါတယ္။ ေနႏွင့္ အနီးဆံုးအခ်ိန္မွာ ပလူတိုရဲ႔ အေႏြးဆံုးအပူခ်ိန္ဟာ (- ၃၆၉ ဒီဂရီ ဖာရင္ဟိုက္) ( - ၂၂၃ ဒီဂရီ ဆဲလ္စီးယပ္စ္) ရွိျပီး ေနႏွင့္ အေ၀းဆံုးအခ်ိန္မွာေတာ့ - ၃၈၇ ဒီဂရီဖာရင္ဟိုက္ ( - ၂၃၃ ဒီဂရီ ဆဲလ္စီးယပ္စ္) ရွိပါသတဲ့..။ အခုလိုမတူညီတဲ့ အပူခ်ိန္ ေျပာင္းလဲမွဳေၾကာင့္ ရရွိလာတဲ့အေႏြးဓါတ္ေလးဟာ ပလူတိုျဂိဳဟ္ေပၚက ဓါတ္ေငြ႔မ်ားနဲ႔ ေရခဲမ်ားကို ပါးလႊာတဲ့ေလထုအျဖစ္ ေျပာင္းလဲေပးျပီး... ေနႏွင့္ ေ၀းတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့.ဓါတ္ေငြ႔မ်ားဟာျပန္လည္ေအးခဲသြားျပီး ေလထုေလးဟာလည္း ေပ်ာက္ကြယ္သြားပါေတာ့တယ္..။
ေရခဲမ်ားဖံုးလႊမ္းေနတဲ့ ေက်ာက္ေဆာင္မ်ားထဲမွာ ပိုတက္ဆီယံ ဓါတ္ေငြ႔သိုက္မ်ားရွိေနျပီး ေရခဲျပင္ေအာက္မွာ ေရရွိေသာ ပင္လယ္တစ္ခုကို ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ပါေသးတယ္..။
ပလူတိုျဂိဳဟ္ဟာ ခိုင္ပါခါးပတ္ (Kuiper Belt) လုိ႔ေခၚတဲ့ ေနအဖြဲ႔အစည္း အစြန္နားက ေရခဲတံုးမ်ား စုေ၀းေနတဲ့ ေနရာအနီးမွာ တည္ရွိပါတယ္..။ သူ႔ကို Clyde W. Tombaugh လုိ႔ေခၚတဲ့ အာကာသပညာရွင္က ၁၉၃၀ ျပည့္ႏွစ္မွာ စတင္ေတြ႔ရွိခဲ့တာပါ။ ပလူတိုဆိုတဲ့ နာမည္ကိုေတာ့ ဗန္တီနာ ဗန္ေန (Venetia Burney) ဆိုတဲ့ (ထိုအခ်ိန္က) ၁၁ ႏွစ္အရြယ္သာရွိေသးတဲ့ ေအာက္စဖို႔ဒ္ ေက်ာင္းသူ မိန္းကေလးက အမည္ေပးခဲ့တာပါတဲ့..။ ၀ိဥာဥ္ေလာကရဲ႔ ဘုရားသခင္ (Hades) ရဲ႔ ရိုမန္ အမည္လို႔ ဆိုပါတယ္။
နယူးေဟာရဇုန္အာကာသယာဥ္ကိုေတာ့ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၁၉ ရက္ေန႔က လႊတ္တင္ခဲ့တာျဖစ္ျပီး ၉ ႏွစ္တိုင္တိုင္ အာကာသအတြင္း ခရီးႏွင္ျပီးသည့္ေနာက္ ပလူတိုျဂိဳဟ္သိမ္ကို ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၁၄ ရက္ေန႔မွာ ခ်ဥ္းကပ္ႏိုင္ခဲ့ျပီ ျဖစ္ပါေတာ့တယ္..
ပလူတိုျဂိဳဟ္နဲ႔ ပတ္သက္ျပီး အျခားသိခ်င္ေသာ အခ်က္မ်ားကိုလည္း ေမးျမန္းႏိုင္ပါတယ္..။
အနာဂတ္လူငယ္မ်ားအတြက္..
သန္႔ဦး (အာကာသႏွင့္ စၾကဝဠာ)

No comments: